Kawlngheta Vaiphei
“Mak ta duai” tih ka rawn
ziah-ah khan a tawp naah “Hun rem chang ka neih chuan ka rawn chhunzawm
leh dawn nia,” ka ti si a, keimah leh keimah leiba-ah ka lo insiam ta
reng mai a. Loh theih lova ka ziah a tul leh ta a nih hi. Ka ziah hmaa
ka lo rilruk dan tak phei chuan Thu leh Hla lama Mualzavata tluka ka mi
ngaih Pu Zara ka be rawn pahzel ang chu ka ti nain a saseh hunah meuh
chuan ka rawn hman leh ta lova, keimahin ka pawngsual leh tawp mai.
Hetiang lam thu hi kan Mizo tawngah hian hai chhuah tur a la tam em em
mai a. Mi dang ti ve duh kan awm a nih pawhin tumah ka dal hran lo a
nia.
Mizo tawng hi keini ‘E Nga’ hmang ngatte tan pawh hian a har em em a. Zoramah ngei pawh khian thiam inti apui khi an tam hle a. A tehna ki ber lah hi a awm si lo. Thangkhat lian kal ta vel atang khan Sawrkar-in tawng lam humhalh turin Mizo Academy of Letters (MAL) a din a, mahse chungho lah chu pawm thei thak lote pawh an awm ve bawk. Buaithlak tak chu a ni. Tin, Mizo tawng hi a upa apiangte hian an thiam a ni bik chuang lo, thiam tur chuan zir peih a ngai a, pi/pute nunphung leh kalcharte pawh hriat tul vena lai a awm bawk. Tun tumah chuan “a mak ta duai” lai tak kha i’n hai chhuak leh teh ang aw...
Pu Hmingate khua Tuivar hi keini Pyinkone ai hian an tui a var pawn ka hre der si lova; “Tuivar” zu ti tlat a. Vawi khat pawh ka thiante zinga mi zakzum tak leh mi tawng tlem tak mai Zuala chu miten, “kha Zuala, khawi lamah nge i len a?” tiin an zawt a. Ani chuan, “Veng lu lamah ka lenglam a,” a ti a. Ani anga mi zakzum leh pa tawng tlem kha a lennaah chuan a lam ngam kher lo vang. Mahse a lenglam tlat si.
Vawi khat pawh ka thiannu zin chhungin kan pafa zain kan lo awm a. Thenawmten “Kha tunlai chu inpahmeie lo” min ti a. “Tu hmei mah ka ni lo ve,” ti-a chhan mai hi ka nap a. Mahse Mizo tawngah chuan pahmei zu ni tlat a. Pu Sai, Pu Hmingate khua chuan “A nia lawm” tih mai tur hi “A ni chiang kak kak” an ti deuh kher e, an ti a, a mak i ti ve em Saya Pek?”
Mihringin chaw kan ei a, Ar-in a chuk a, Rul leh Awle ten a dawlhin an dawlh thung a; Bawng leh Sakawr ten a pehin an pet hlauh thung. Mizo tawng hi hausa deuh a ni. Antui kan hawp a. vawksa leh Arsa a hmehin kan hmeh a, Fu a nih leh ka fep a, damdawi a nih chuan a dawlhin kan dawlh a. Artui leh Sava tui chu kan hip a, khuaizu leh Dawnfawh chu a fawhin kan fawp a, Tui a nih leh a in-in kan in leh hlauh bawk.
Hmuntha khua-ah U Thanmawia Saipu an tih mai thin hi a awm a. Sai a pu vu vu lai vawi khat mah ka la hmu lo nia. Vawi khat pawh U Vanpeka nen B.Lalthangliana te in-ah chaw kan ei a, U Peka chu a puar hle a ni ang, “Ka dai kal dawn, tih leh thawh chu a rual a. Kei chuan khawi lawah dai kal ang i maw? tih nak a laiin ek in-ah a e leh hlauh thung..
Vawi khat pawh NU berin kan fanu naupang zawk chu damdawi in-ah a kalpui a. Kei chuan, “kha in va rawn haw hma em?” ka ti a. ‘ Nia, ka hmaa mi kha awm lo an lo awm zela chuvang a lawm,’ zu ti a. Mizo tawng chuan kawr ha lo hi kawr ruak kan ti a. A kawr inkhai mai mai kha kawr ruak tih zawk awm tak; mahse kawr ha lo hi kawr ruak a ni tlat si.
Ka thiante zinga mi Mawia leh Liana chu an inhau va; kei chuan, Mawia eng tizia nge?” tiin ka zawt a. Mawia chuan “Ka ki lovah min neka chuvang maw le, a ti a. Kei chuan, ‘ a khawi lai hi maw i ki chu,’ ka ti a, khawih tur a bar a hre leh der si lo. Ka thiannu duh tak Numami kha keimah ngeiin ka dawmhlum a, mahse ka dum avanga thi chu a ni miah lo. Mahse ka dawm hlum tlat si a ni.
Kan naupan laiin kan kawmchhak pa Pu Sangtinbilhate ser kan lo ru a. Pu Sanga chuan, ‘ kha ka man che u a nia aw..’ a ti a. Ka thianpa Mawia chuan ‘min man hman awm lo e mai,’ a ti a, kan tlan zel a, mahse min lo man tlat si a ni. Vawi khat pawh Aizawl-a ka zin laiin ka ni ten Ar min lo talh a. Ar chu ka ni hauh lo, a sa eituah ka tang zawk, mahse ar min lo talh tlat si.
(Pu. Kawlngheta Vaiphei hnuhma te hi ZKC ah hmuh tur a awm nual a, mahse a kut a chawl tlat tawh mai hi eng vang nge ni ang le, a article te hi chhiar a nuam sin aw... September 2010 ZKC a a article ziah kan rawn la chhuak leh a ni e. Editor)
Print this post
Pu Hmingate khua Tuivar hi keini Pyinkone ai hian an tui a var pawn ka hre der si lova; “Tuivar” zu ti tlat a. Vawi khat pawh ka thiante zinga mi zakzum tak leh mi tawng tlem tak mai Zuala chu miten, “kha Zuala, khawi lamah nge i len a?” tiin an zawt a. Ani chuan, “Veng lu lamah ka lenglam a,” a ti a. Ani anga mi zakzum leh pa tawng tlem kha a lennaah chuan a lam ngam kher lo vang. Mahse a lenglam tlat si.
Vawi khat pawh ka thiannu zin chhungin kan pafa zain kan lo awm a. Thenawmten “Kha tunlai chu inpahmeie lo” min ti a. “Tu hmei mah ka ni lo ve,” ti-a chhan mai hi ka nap a. Mahse Mizo tawngah chuan pahmei zu ni tlat a. Pu Sai, Pu Hmingate khua chuan “A nia lawm” tih mai tur hi “A ni chiang kak kak” an ti deuh kher e, an ti a, a mak i ti ve em Saya Pek?”
Mihringin chaw kan ei a, Ar-in a chuk a, Rul leh Awle ten a dawlhin an dawlh thung a; Bawng leh Sakawr ten a pehin an pet hlauh thung. Mizo tawng hi hausa deuh a ni. Antui kan hawp a. vawksa leh Arsa a hmehin kan hmeh a, Fu a nih leh ka fep a, damdawi a nih chuan a dawlhin kan dawlh a. Artui leh Sava tui chu kan hip a, khuaizu leh Dawnfawh chu a fawhin kan fawp a, Tui a nih leh a in-in kan in leh hlauh bawk.
Hmuntha khua-ah U Thanmawia Saipu an tih mai thin hi a awm a. Sai a pu vu vu lai vawi khat mah ka la hmu lo nia. Vawi khat pawh U Vanpeka nen B.Lalthangliana te in-ah chaw kan ei a, U Peka chu a puar hle a ni ang, “Ka dai kal dawn, tih leh thawh chu a rual a. Kei chuan khawi lawah dai kal ang i maw? tih nak a laiin ek in-ah a e leh hlauh thung..
Vawi khat pawh NU berin kan fanu naupang zawk chu damdawi in-ah a kalpui a. Kei chuan, “kha in va rawn haw hma em?” ka ti a. ‘ Nia, ka hmaa mi kha awm lo an lo awm zela chuvang a lawm,’ zu ti a. Mizo tawng chuan kawr ha lo hi kawr ruak kan ti a. A kawr inkhai mai mai kha kawr ruak tih zawk awm tak; mahse kawr ha lo hi kawr ruak a ni tlat si.
Ka thiante zinga mi Mawia leh Liana chu an inhau va; kei chuan, Mawia eng tizia nge?” tiin ka zawt a. Mawia chuan “Ka ki lovah min neka chuvang maw le, a ti a. Kei chuan, ‘ a khawi lai hi maw i ki chu,’ ka ti a, khawih tur a bar a hre leh der si lo. Ka thiannu duh tak Numami kha keimah ngeiin ka dawmhlum a, mahse ka dum avanga thi chu a ni miah lo. Mahse ka dawm hlum tlat si a ni.
Kan naupan laiin kan kawmchhak pa Pu Sangtinbilhate ser kan lo ru a. Pu Sanga chuan, ‘ kha ka man che u a nia aw..’ a ti a. Ka thianpa Mawia chuan ‘min man hman awm lo e mai,’ a ti a, kan tlan zel a, mahse min lo man tlat si a ni. Vawi khat pawh Aizawl-a ka zin laiin ka ni ten Ar min lo talh a. Ar chu ka ni hauh lo, a sa eituah ka tang zawk, mahse ar min lo talh tlat si.
(Pu. Kawlngheta Vaiphei hnuhma te hi ZKC ah hmuh tur a awm nual a, mahse a kut a chawl tlat tawh mai hi eng vang nge ni ang le, a article te hi chhiar a nuam sin aw... September 2010 ZKC a a article ziah kan rawn la chhuak leh a ni e. Editor)
No comments:
Post a Comment