'

Monday 11 August 2014

HMATHLIR TIHZAUH

                                                                                                                 Lalnunpuia
    Hmathlir kan han tih hian ‘Pawn lama kan lan chhuah dan tur chhungril lamah ruahmanna lo neih sa a, a hlimthla lo siam lawk sa diam hi a ni’ tiin sawi ta ila, a fiah thei mai awm e. Tumah mahni hmalam hun hre lawksa mihring kan awm awm lo ve. Amaherawh chu nakin hnua awm dan tur ngaihtuah lawk sa diama, chutiang ni tura tan la fan fante nun leh, mahni hmalam hun lo ar khaw thim dai ve tawp tawpte nun erawh a kar a hla hle thung. Mihringin a ngaihtuah phak chin chu a chanpual a ni a. Ngaihtuahna phal zimtu chuan at tlemin, ngaihtuahna zau tak neitu chuan a at tam mai dawn a ni.   
   Tung chhoa kal mihringte hi tumah mi hlawhchham emaw, mi hnuaihnung emaw, adt..tumah mi baih vai nih duh kan awm awm lo ve. A nih si chuan engvanginnge kan duh ang dinhmuna kan din theih thin loh? A chhan chu kan ngaihtuahna a kal sual thin vang a ni. Chu chu Isuan a hre chiang hle a, a zirtirte hmathlir tizau turin tihian a fuih a, “Tuman uain thar, savun uain peng hluiahte an thun ngai hek lo”tiin. Heta Isua sawi tum tak chu “Ngaihtuahna phal chin nei chung chuan nun ropui a neih theih loh” tih hi a ni. Nun ropui tak neih i duh chuan i hmathlir han zauh hmasa phawt teh, Isua zirtirna a ni si a. Nimahsela, chutianga ti duh lo a i ngaihdan zimte ti lala, i ngaihdana i in khal kal lui tlata. “Mite nuna kan hmuh thin nun hlimnate hi ka tan chuan vana rah ang a ni” tia ngaihtuahna phalchin neia inthlak danglam duhna i neih loh chuan Pathianin thiltha nangmaha tih a tum chu i hloh dawn a ni.     
  
     Pathianin Israel fate Aigupta ram a ta a hruai chhuah khan an thlenna tur ram kha pan ding ta se, ni 11 kal vel chauh a ni. Mahse kawng lakah kum 40 thlawt an thang a nih kha! Eng vang nge?  Engatinge vawi tam tak tlang ngai hlir an hel an hel? A chhan chu, Pathianin Aigupta sala an tan lai daih tawh a tanga an tana a pek, khawizu leh hnute tui luanna ram nuam tak chu an ngaihtuahna chuan an mahni chanvo a tan a pe phal tlat lo a ni. ‘I rilruah indona a awma, i rilru i hneh theih loh chhung chuan indonaah chuan i tlawm sa’ tihna a ni.
   I ngaihtuahna savun uain penghlui tak kha, a tharin thlak rawh! Thomas Edission-a kha lehkha thiam thei lo tak, pawlthum pawh zir zo lo a ni a. Mahse a hmathlir tizau a, tum ruhna leh chhelnaa a nun  chhera, rinna mita a hmaa hlawhtlinna lo awm tur chu thlira, rim taka a thawhna chuan mi ropui tak a nih tir a nih kha. Pathianin “A ni” a tih chu nangin, “A ni lo”  ti ngawt suh. Amah chuan tihtheihloh reng a nei si lo. ‘Kawng awm lo ata kawng a awm chawp tirin,  tuma khar theih tawh loh turin a hawn sak thei’.  Unau, Isua i lama a tan chuan tuin nge do thei ang che?
   Mihringte hian thiltihtheihna sang tak kan nei a. Chu kan theihna sang tak hmang thei tur chuan nun hi rinna mita thlirin, beiseina nen  kan thanglian zel a ni tia dinhmun thara kan inkai san tir theih a pawimawh. Rinnain i hlawhtlinna chu ngaihtuah la. Chu I ngaihtuahna chu a takin a lo thleng ngei dawn a ni tih beiseiin,  buaina chhumpui kara ni engmawi tak hmu turin hmalam pan hram hram teh khai! Harsatna paltlang theih hi hlimna kawl lo eng tanna bul a ni si.
     Vawinah hian tlan mite tan chuan minute 4 chhung leka mel khat tlan chu thiltheih a lo ni ta. Unau, I rilru ngaihtuahna a eng zawng ni tura i thunun thei a nih ngat zawngin, he khawvelah hian i hnehtheih loh tur engmah a awm lo. Rinna, beiseinaa i pen chhuah tiharsatu, nangmaha daltu awm zawng zawng chu thiat darh vek la, vawina mi ropui tak tak i tihte chanvo chu nangmahah a lo thleng thei reng a ni tih ringngam rawh. I rilru ngaihtuahna i tih hmasawn chak pauh leh Pathianin i hmaa malsawmna a dah chu, i haichhuak chak ting mai dawn a ni. Pathianin malsawmna chhiarsen loh vur che a duh a. Chu malsawmna dawng tur chuan amahah i rinna nghatin, a ma duh dan leh remruat anga i nitin nun i hman erawh a tul. Bible chuan “Mifing pawla i lo fing ang” a ti a. Mi hlawhtling kawm la i hlawhtling ang. Unau, a thim zawngin thil ngaihtuah ngai suh. Pathian chuan i chhiatna turin hna a thawk ngai si lo. A thim zawnga ngaihtuahna neih tira, tihchhiat vek tumtu che chu Setana ni. He i chhiatna duhtu Setana hnathawh hi Isua nen chuan hnehtheih a ni a, Isuan amah nena tang duh tur chuan I hmathlir i zauh erawh a phut.
   Thufing chuan, “ I duh chuan kawng a awm” a tia. Mihringin ‘Duh zawk’ a neih theihna chu chhungrila a ngaihtuahnain thutlukna a siam vang a ni. Chu mihring ngaihtuahna chu a tha lam a nih a van pawimawh em! Unau, I nunah thil pawimawh tak hlen tur leh awmze nei zawka ti turin inbuatsaih la.  I rilruin dunthlanna siam la. I duhna chu chetchhuah tir thin la. Beiseina nung neiin a englam ngaihtuah fo thin ang che.
    A tawp ber a tan chuan, I hlawhtlinna hmahruaitu chu i hmathlir i zauh kha  a ni a, i hlawhtlinna kawng dal theitu awm chhun pawh i rilru ngaihtuahna bawk kha a ni. Tichuan I hlawhtlinna leh hlawhchhamna inkar chu i rilru sukthlekna chuan a hril dawn a lo ni reng mai. Aw le! Rilru fim leh ngaihtuahna thiang tak hmangin, i thiltihnaah i hlawhtlin zel theih nan hmathlir zau tak lo nei hmasa phawt mai teh! Chu chu hlawlhtlinna kawnga rahbi pawimawh hmasa ber a ni si a.
( He article hi kum 2014 ZKC thu inziaksiak lawmman pahnihna dawngtu thuziak a ni. Ed)


                   

Print this post

No comments:

Post a Comment